Juist meer asielzoekers 

Juist meer asielzoekers…is een blog met deze ondertitel: als ze sneller aan het werk kunnen….

Als in Nederland zelfs Hugo de Jonges gaan pleiten voor asielzoekersstop gaat er volgens mij echt iets mis. We moeten niet alleen bed, bad en brood regelen voor ontheemden, maar ook iets doen tegen mentale verwaarlozing. Zelf mocht ik jaren optrekken met asielzoeker die ‘van zijn 14^de tot zijn 29^ste ‘in procedure’ zat. Ik mocht op initiatief van een vriendin van de kerk met hem bidden op zijn kamer in het AZC. Een kamer waar je nog geen poster op mag hangen, 15 jaar zonder uitdaging, zonder werk, zonder opleiding, zonder inkomen. En dat terwijl hij zo graag onderwijzer was geworden. En in tussen bungelen asielzoekers jaren tussen terug of blijven. Het tempo van de IND bepaald hun nutteloze leven. Ja, sommigen gaan zwart werken, maar daarin zien we (in ieder geval in onze woonplaats) de grote kans op uitbuiting. Werken in schoonmaak of horeca voor € 1,5 per uur….Ik voel veel meer voor het Duitse model en als we dat dan combineren met de ervaringen die we op deden met de Oekraïners…dan kunnen we wellicht stappen maken. En dat is zeer nodig, de duizenden vluchtelingen zijn volgens serieuze voorspellingen nog maar een kleine groep als we dat vergelijken met de verwachte bevolkingsstromen als de gemiddelde temperatuur rond de evenaar stijgt met 7-10 graden. Een verwachting die strookt met een gemiddelde opwarming van de aarde van 2,8%. Een voorspelling waar nu al serieus rekening mee gehouden wordt.

Probleem nummer 1

Als we de krant van dit weekend openstaan zien we dat probleem nummer 1 volgens de deskundigen het tekort aan arbeidskrachten is. CBS geeft aan dat er 487.000 openstaande vacatures zijn. In het tweede kwartaal 2022 nam het aantal banen maar liefst met 94.000 toe. Restaurants die extra dagen dicht gaan, treinen die niet meer rijden, levertijden die oplopen of beschikbaarheid van technische beroepen die snel terugloopt. De arbeidsmarkt is overspannen. Na corona zijn we in Nederland ook veel gaan besteden. Of dat inhaalbestedingen zijn weten we niet, maar feit is wel dat de arbeidsmarkt de economisch groei niet kan bijhouden. Deze spanningen leiden tot veel negatieve gevolgen. Enige positieve is stijging van de lonen om in de race om de arbeidskracht de meest aantrekkelijke werkgever te worden of blijven. De gespannen arbeidsmarkt bied ook mogelijkheden…..

IND loopt (weer) vast

Wie ook veel last heeft van de krapte op de arbeidsmarkt zijn IND en de COA. In tussen is de politiek (VVD en CDA) weer aan het pleiten voor strenger toelatingsbeleid omdat de AZC’s vol zitten. Dat is natuurlijk ook te wijten aan het meegaan in golfbewegingen van asielzoekersstromen. In 2006 sloten we 34 AZC’s en nadat we dachten dat de golf van 2015 (Syrië-oorlog) weer leek weg te zakken door de Turkey-deal zijn ook tientallen AZC’s gesloten. Misschien moeten we fundamenteel anders kijken naar de asielprocedure. De MAT-klanten vissen we er het eerste uit. Als je uit Marokko, Algerije of Tunesië komt laten we je normaal gesproken niet toe. En de veiliger landers die al binnen zijn en die koning Hassan van Marokko niet terug wil hebben zetten we apart en op het meest zware regiem wat juridisch mogelijk is. Aan de andere kant van het spectrum hebben de de kansrijke asielzoeker, die laten we sneller en soepeler toe! En daarmee kunnen ze ook sneller aan het werk….De IND kan zich richten op de moeilijke cases! Daarmee maken we in ieder geval een einde aan weer uitvoeringsproblemen die de politiek niet ziet of wil zien. Wat hebben we geleerd van Oekraïners, Denen of Duitsers!? We moeten iets doen aan Nederland onwaardige lange wachttijden voor asielaanvragers. Mentaal maken we daarmee kansrijke mensen voor de arbeidsmarkt kapot en met beetje pech hebben we dan een nieuwe GGZ-instromer gecreëerd. En met een status en geestelijke problemen heeft Nederland er een kostganger bij. Als we dat kunnen voorkomen zou dat al winst zijn. Niet in de laatste plaats voor de persoon, de mens in procedure zelf!!

Oekraïners

Inmiddels zien we dat er grote verschillen bestaan tussen reguliere asielzoekers en de Oekraïners.  En dan doel ik niet op de grote inzet van particulieren voor opvang van Oekraïners.  De vluchtelingen die onder de richtlijn tijdelijke bescherming Oekraïne vallen, mogen werken in loondienst zonder werkvergunning. Ook wel tewerkstellingsvergunning of twv. De werkgever heeft wel een meldplicht. Vluchtelingen hebben een bewijs van verblijf nodig om te kunnen werken. Die krijgen ze van de IND nadat ze zich inschrijven bij de gemeente en voldoen aan de voorwaarden. Zij krijgen die bewijs vrij gemakkelijk. Ze moeten de Oekraïense nationaliteit hebben of een Oekraïense asielvergunning of verblijfsvergunning hebben. De Oekraïners hoeven ook niet geld te lenen om deel te nemen in inburgeringscursussen.  Ook volgen ze geen NT2-cursus. Nederlands als Tweede Taal. In onze eigen woonplaats zien we ook dat de Oekraïners initiatief nemen of geholpen worden aan het werk te komen. Dus is inmiddels zo’n 40% van de Oekraïners aan het werk…let wel het is belangrijk dat de ruimte voor werken bij Oekraïners er is vanaf dag één en dat ze geen 3 jaar inburgeringsprogramma hoeven te volgen.

In het journaal van maandag 22 augustus kwam onderstaande bericht:

https://nos.nl/artikel/2441711-oekrainers-sneller-aan-het-werk-dan-andere-vluchtelingen-minder-belemmeringen#:~:text=Kyrill%20Moloshnikov%20en,met%20de%20Oekra%C3%AFners.%22

In het interview de zeventienjarige Kyrill die net klaar met de middelbare school in Oekraïne. Nu is hij vooral blij dat de baan in het pretpark hem afleidt van de oorlog in zijn land: “Ik ben druk hier en heb plezier met mijn collega’s, die nu al mijn vrienden zijn geworden.” Daarmee noemt deze jongeman waarom werk zo belangrijk is. Het gaat mentale verwaarlozing tegen. Je bent actief, nuttig en verdient je eigen geld. Dat is wat asielzoekers willen. Natuurlijk de criminele ‘veilige landers’ daargelaten.

We kunnen trouwens nog meer leren van de opvang van Oekraïners.

De kleine opvang of de opvang door particulieren. Dit zou toch veel meer moeten worden gestimuleerd en het gevoel bestaat dat het wordt geremd? Zelfs ROB zegt dat Nederland veel beter kan inzetten op kleinschalige opvang: Maak asielopvang kleinschalig en betrek de kerken erbij | Trouw 28 juli 2022. Dat artikel sluit af met een waar woord:

Alles verandert wanneer je elkaar echt leert kennen. Bij Kerk in Actie kennen we talloze verhalen van kerkmensen die betrokken zijn bij gevluchte Syriërs, Afghanen of mensen uit Afrika. Zoals een Joods gezegde vrij vertaald luidt: ‘De nacht eindigt en de dag begint, als je in het gezicht van de ander je naaste herkent.’

Instroombeperking of asielstop

Velen pleiten deze weken voor een instroombeperking of asielstop. Ja, voorlopig. ‘Tot we het moment dat we de zaak op orde hebben’….maar als we alle voorzieningen terugbrengen gaat het altijd knellen en met de golfbewegingen die vluchtelingen kenmerkt is het heel mogelijk om de zaak permanent op orde te hebben…. Daarbij is een asielstop naar ik begreep internationaal juridisch erg moeilijk. Overigens zie ik ook grote voordelen voor ons probleem #1. De kansrijke asielzoeker is heel hartelijk welkom op de Nederlandse arbeidsmarkt. Iedereen dit onderstaande bordje ziet snapt dat vast…..zucht kijk verder dan je dorp! In Hoogeveen hebben we echt veel ervaring. In onze oude-gevangenis wonen 850 asielzoekers en 50 serieuze probleemgevallen. Natuurlijk zijn er problemen of problemen geweest, maar de Hoogeveense samenleving kent ook vele honderden vrijwilligers voor taalcursus, kletsmaatje of zelfs opvang van nog niet uitgewezen asielzoekers die niet meer welkom zijn in het AZC (nog een apart hoofdstuk).

Deense model

De Deense regering streeft expliciet naar ‘nul asielzoekers’. Hoe gaat me daar bijvoorbeeld om met de Syriërs die moesten vluchten voor Assad? Denemarken draaide de duimschroeven de afgelopen jaren aan. In 2016 verkortte Denemarken de lengte van de vluchtelingenstatus van vijf naar twee jaar. Ook het recht op gezinshereniging werd aangescherpt; dat werd pas mogelijk na drie jaar. En afgelopen mei stemde het Deense parlement voor wetgeving die het mogelijk maakt asielzoekers naar een partnerland buiten Europa over te plaatsen, om daar hun aanvraag af te handelen. Al deze maatregelen druisen in tegen Europese richtlijnen rondom migratie, maar Denemarken doet daar niet aan mee vanwege een zogeheten opt-out, een Europese uitzonderingsregel. Het land doet ook niet mee aan de terugkeerrichtlijn, dat een land verplicht te onderzoeken of terugkeer mogelijk is.

Het besluit van de Denen om verblijfsvergunningen in te trekken is controversieel. Bijna alle experts die meewerkten aan het rapport dat de Deense immigratiedienst gebruikte om Damascus en omstreken als veilig te bestempelen, hebben publiekelijk hun handen van de conclusies af getrokken. In september en oktober verschenen rapporten van de mensenrechtenorganisaties Amnesty International en Human Rights Watch, die stelden dat tientallen vluchtelingen die terugkeerden naar regeringsgebied, waaronder Damascus en omstreken, onmiddellijk werden opgepakt en gemarteld. Een handvol terugkeerders overleefde hun arrestatie niet.

Denemarken kan vooralsnog niemand uitzetten omdat de Deense regering geen diplomatieke banden onderhoudt met het Assad-regime. Asielzoekers krijgen 18.000 euro aangeboden om ‘vrijwillig’ naar Syrië terug te keren. Als dit soort giften niet werken, wordt er meer druk uitgeoefend. Een vluchteling wiens verblijfsvergunning wordt ingetrokken, moet naar een uitzetcentrum. Daar mag niet gewerkt worden en er is geen onderwijs, ook niet voor kinderen en weinig toekomstperspectief. Syriërs sturen elkaar filmpjes door van onhygiënische omstandigheden, zoals schimmelende douches.

Met dit beleid plaatst Denemarken andere landen in een lastig parket. Volgens de Dublinregeling is Denemarken verantwoordelijk voor de Syriërs. Onder de Geneefse Conventies bestaat er een verbod op het terugsturen van vluchtelingen naar een land waar ze gevaar lopen. Iemand terugsturen naar een land dat deze persoon vervolgens doorstuurt naar onveilig gebied is een schending van de conventie, en mogelijk in strijd met het internationaal recht. Een rechtbank in Berlijn oordeelde vorig jaar dat Denemarken geen veilig oord meer is voor Syrische vluchtelingen.  Naast Denemarken kennen ook Verenigd Koninkrijk of Australië strenge maatregelen en dan vooral transporteren van asielzoekers naar Rwanda of Naura in de Stille Oceaan.

Duitse model

In Duitsland waait een heel andere wind. Het past bij de 2015-uitspraak van Angela Merkel: Wir schaffen das’ overigens kunnen we 7 jaar later ook niet 100% zeggen dat de Duitsers het ‘geschaft’ hebben. De Duitsers onderkennen dat ze veel problemen met hun beroepsbevolking. Zelfs als we de website (vertaald) van de Duitse NOS bekijken is dat in 2022 niet minder geworden:

In Duitsland zal wel zaken anders dan in Nederland. Zo is de belastingafdracht voor asielzoekers hetzelfde als voor Duitsers. Als asielzoekers werken dienen ze zelf in levensonderhoud te voorzien, behalve als ze onder een maandelijks bedrag van 200 euro komen, dan springt de Duitse staat bij. Dit zou je een asielgarantie-inkomen kunnen noemen. Hoe ik over dit fenomeen denk is beschreven in: Garantie-inkomen, kan het? – Nieuw Sociaal Hoogeveen

Ook de arbeidsmarkt is in Duitsland een stuk toegankelijker, nieuwkomers krijgen meteen een ID-nummer (vergelijkbaar met het Nederlandse BSN).Hiermee worden ze geregistreerd bij de belastingdienst en kunnen ze salaris uitgekeerd krijgen. Bij het vinden van een baan worden ze geholpen door lokale uitzendbureaus van de Duitse staat. Hierbij wordt een ‘prioriteitstest’ uitgevoerd en gekeken of er niet een Duitse of EU-burger geregistreerd staat die op zoek is naar deze baan. Deze prioriteitscheck mag twee weken duren. Komt er in deze periode geen tegenbericht, dan wordt de werkvergunning automatisch verleend.In principe hebben asielzoekers in Duitsland dezelfde toegang tot de arbeidsmarkt als Duitsers. In 2016 heeft Duitsland de wachttijd voordat een asielzoeker de arbeidsmarkt op mag gaan verkort van negen naar drie maanden. Asielzoekers mogen dan meteen beginnen met een beroepsopleiding, voorbereidende traineeships en stages. Duitsland is sinds 2016 ook begonnen met werkprogramma’s voor asielzoekers, waarbij ze 100.000 toegankelijke ‘werkkansen’ aanbieden. Deze arbeidsplaatsen bestaan niet uit formele loondiensten maar worden gezien als een kennismaking met het Duitse arbeidsleven.20 Uit recente cijfers blijkt dat de Duitse aanpak werkt. Van de vluchtelingen die in 2015 naar Duitsland zijn gekomen was de helft (49%) in 2020 aan het werk.

Bron: Taggeschau.de. ‘Hälfte er Flüchtlinge hat einen Job’, , 4 februari 2020. https://www.tagesschau.de/wirtschaft/ arbeitsmarkt-fluechtlinge-103.html

Voorstel ‘Meedoen vanaf dag één’

D’66-er Paternotte en nu zijn opvolger Podt hebben een plan gelanceerd onder deze titel. Ook CDA-woordvoerder Slootweg (inmiddels weer vervangen door Kuik) is geen tegenstander zo gaf hij aan. Echter de nadruk op de financiële component riep de nodige vragen op. Het CDA bestudeert deze notitie en denkt dat er dit najaar zeker aantal zaken zijn waarmee ingestemd kan worden. Zelf zie ik juist de financiële component als vrij belangrijk. Als we willen proberen meer problemen aan te pakken dan moet juist aan kansrijke asielzoekers de kans worden geboden om snel zijn of haar eigen inkomen te verkrijgen. Daarmee kan de asielzoeker a. zichzelf onderhouden en b. ook gewoon meedoen op de woningmarkt en hoeft geen voorrangspositie te krijgen. Het huidige systeem werkt ook niet zo blijkt uit onderstaande staatje:

Voor het hele plan: 17jun2022_D66_Initiatiefnota_Meedoen-vanaf-dag-een.pdf

Doel van het plan is een verdere doorstroming  naar werk. Deze zal beter op gang kunnen komen als mensen echt uit de AZC’s komen en daarmee de kwaliteit van leven echt beter wordt . Ze kunnen eerder financieel zelfstandig worden, integreren veel beter en daarbij de arbeidsmarkt heeft deze mensen keihard nodig. Dus zegt het plan: Laat kansrijke asielzoekers sneller integreren

Het plan wil dat kansrijke asielzoekers die wachten op hun verblijfsvergunning  aan het werk gaan en mogelijkheden krijgen om de Nederlandse taal te leren. Op dit moment wordt nauwelijks gebruikgemaakt van de mogelijkheid vanuit het asielzoekerscentrum om een bijbaan te nemen. En dat terwijl Nederland een recordaantal vacatures heeft. Tweede Kamerlid Jan Paternotte komt daarom met een voorstel om kansrijke asielzoekers te stimuleren om aan het werk te  gaan. Het gaat om asielzoekers die in Nederland mogen blijven.  Werk blijft de beste manier om te integreren is door in contact te komen met de Nederlandse samenleving. De werkvloer is daarvoor het ideale begin. Banenmarkten en standaard werkgesprekken in de asielprocedure zijn  bijvoorbeeld voorstellen die tot meer werkende kansrijke asielzoekers moeten leiden. Een asielzoeker mag volgens de regels na een half jaar in de asielprocedure aan de slag. Gemiddeld zitten kansrijke asielzoekers zo’n 47 weken in procedure, met uitschieters tot bijna twee jaar. D66 constateert dat  deze groep statushouders na zes maanden nauwelijks  werken. De Nederlandse economie bloeit op dit moment en er is ontzettend veel vraag naar mensen. D66 stelt daarom bijvoorbeeld voor dat gemeenten afspraken maken met lokale ondernemers over banen voor kansrijke asielzoekers. Dit is een interessante vraag die we Ondernemend Hoogeveen moeten stellen!

 Voorstel verder uitgewerkt  

Asielzoekers moeten vanaf de eerste dag in Nederland kansen krijgen om mee te doen in onze samenleving. Daarvoor pleit D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt in een initiatiefnota met daarin acht voorstellen om asielzoekers een vliegende start in ons land te geven. Doordat asielprocedures vaak lang duren en mensen worden opgevangen in tijdelijke opvanglocaties zijn hun mogelijkheden nu zeer beperkt.  Anne-Marijke Podt: ‘Veel asielzoekers belanden na hun aankomst in Nederland in de wachtkamer. In de opvang krijgen zij in afwachting van hun procedure geen kansen om mee te doen. Hun leven staat grotendeels stil. Daar schiet niemand iets mee op. Laten we nieuwkomers vanaf dag één helpen met het leren van de taal, het vinden van werk of het volgen van een opleiding.’

Eerder en meer werken

D66 stelt voor om asielzoekers eerder de kans te geven om te gaan werken. Op dit moment kunnen asielzoekers pas zes maanden na de start van hun asielprocedure beginnen met werken. Dat betekent een halfjaar stilstand. We stellen voor om asielzoekers na een maand toegang te geven tot de arbeidsmarkt. Ook willen we het aantal weken dat asielzoekers per jaar mogen werken uitbreiden van 24 naar maximaal 46 weken en willen we onderzoeken of zij een groter deel van hun salaris kunnen behouden.  Meer en eerder werken is goed voor de asielzoeker én voor de samenleving. ‘Tijdens mijn werkbezoeken aan opvangcentra spreek ik veel mensen. Zij willen niets liever dan hun handen uit de mouwen steken en werken aan een toekomst. We maken ze dat nu onnodig moeilijk. Dat zorgt voor veel frustratie. Ook voor onze samenleving is het een gemiste kans, want op deze manier maken we geen gebruik van de kracht, kennis en kunde van deze mensen. Bedrijven staan te springen om goede krachten!’, aldus Podt.

Taallessen vanaf de eerste dag

Het leren van de taal is een belangrijke voorwaarde voor succesvolle deelname aan onze maatschappij. Daarom moeten alle kansrijke asielzoekers de mogelijkheid krijgen tot het volgen van Nederlandse taallessen door gediplomeerde NT2-docenten, ook wanneer zij verblijven op een tijdelijke locatie.

Podt: ‘Het leren van de Nederlandse taal betekent heel veel voor mensen. Als je de taal spreekt, kun je meedoen. Het is een gemiste kans om daar pas mee te beginnen wanneer mensen eenmaal een status hebben. Zeker wanneer we weten dat de kans groot is dat mensen mogen blijven. Daarom moeten asielzoekers die verblijven op tijdelijke locaties taalles kunnen volgen.’

Toegang tot onderwijs

Veel jongvolwassen asielzoekers staan te springen om aan een ROC, hogeschool of universiteit een studie te beginnen of voort te zetten. Het collegegeld vormt nu vaak nog een te grote belemmering, omdat deze jongeren het hoge instellingstarief moeten betalen. In Maastricht krijgen jonge asielzoekers de mogelijkheid om tegen het lagere wettelijk collegegeld te studeren. Wij willen dat dit model in het hele land wordt ingezet.

De voorstellen samengevat op een rij

1. Aan het werk met werk dat loont. We zorgen ervoor dat kansrijke asielzoekers zo snel mogelijk aan de slag kunnen door sneller een BSN-nummer te verstrekken, eerder toegang te geven tot de arbeidsmarkt en meer werkweken mogelijk te maken. En we kijken hoe werkende asielzoekers een groter deel van het salaris kunnen behouden.
2. Onderwijs volgen aan hogescholen en universiteiten. Kansrijke asielzoekers die over de relevante vooropleiding beschikken bij hogescholen en universiteiten kunnen studeren tegen het wettelijke tarief voor collegegelden.
3. Sneller de Nederlandse taal onder de knie. Kansrijke asielzoekers kunnen optimaal gebruik maken van de taallessen door NT2-docenten, op alle locaties, inclusief noodopvang-locaties.
4. Makkelijker integreren. Zorg dat voor permanente locaties wordt geïnvesteerd in centra met open deuren en contact met de wijk.
5. Medezeggenschap in het azc. Bekijk hoe er een vorm van medezeggenschap van asielzoekers in azc’s kan worden opgezet.

De eerste 4 lijken mij ook nuttig. Optie 5 weet ik niet genoeg van. Lijkt me ook een beetje een vreemde eend in deze bijt.

In deze nota worden de volgende 10 beslispunten voorgesteld:

1. Verzoekt het kabinet de vroege inschrijving in de BRP (basisregistratie personen) een expliciet doel te maken en de hiervoor noodzakelijke processen in samenwerking met de relevante partijen te verbeteren.
2. Verzoekt het kabinet de beperkingen op werk voor asielzoekers te verkleinen door de volgende (wettelijke) beperkingen aan te passen:

• Toetreding tot de arbeidsmarkt als de asielprocedure in kwestie langer loopt dan 1 maand, in plaats van de huidige 6 maanden.
• De duur van de Tewerkstellingsvergunning (TWV) van 24 weken naar 46 weken te verlengen.

1. Verzoekt het kabinet te onderzoeken of het mogelijk is asielzoekers een groter deel van hun salaris te laten behouden.
2. Verzoekt het kabinet om met de Vereniging Hogescholen en de Vereniging van Universiteiten (VSNU) de invoering te bespreken van een Maastricht-model voor collegegeld, waardoor kansrijke asielzoekers die over de relevante vooropleiding beschikken bij hogescholen en universiteiten kunnen studeren tegen het wettelijke tarief voor collegegelden.
3. Verzoekt het kabinet de financiële middelen beschikbaar voor NT2-docenten te ontschotten zodat er door zo veel mogelijk kansrijke asielzoekers optimaal gebruik kan worden gemaakt van de taallessen door NT2-docenten.
4. Verzoekt het kabinet zich in te zetten om NT2 taalonderwijs toegankelijk maken voor kansrijke asielzoekers op alle locaties, inclusief noodopvanglocaties en te monitoren hoeveel kansrijke asielzoekers NT2 onderwijs (kunnen) volgen.
5. Verzoekt het kabinet in overleg te treden met het COA over het investeren in asielzoekerscentra met open deuren en contact met de wijk.
6. Verzoekt het kabinet in samenwerking met het COA te onderzoeken hoe medezeggenschap van asielzoekers in azc’s kan worden opgezet.
7. Verzoekt het kabinet te onderzoeken wat het effect is geweest op de integratie van Oekraïners van de grotere autonomie van Oekraïners die zij in hun eerste periode in Nederland hadden om hiervan lessen te leren voor alle asielzoekers
8. Verzoekt het kabinet gebruik te maken van de lessen die zijn opgedaan in de vergunningsverlening van Afghaanse evacuees

Alternatief?

Natuurlijk wordt er veel gedaan om asielzoekers aan vrijwilligers werk te krijgen. Dat is mooi en goed voor de integratie. Maar ik pleit voor een volwaardige baan. De arbeidsmarkt en de asielprocedures schreeuwen d’r om. Dus leuk idee meer vrijwilligerswerk: Meedoen vanaf dag 1 – NOV – Platform Vrijwillige Inzet  Maar met een baan en geld kunnen asielzoekers ook meedoen en een zinvol nieuw bestaan opbouwen.

Te weinig huizen

Ja maar, komt dan gelijk als je dit voorstel leest. Als de kansrijke asielzoekers banen gaan krijgen en dus ook volwaardig mee gaan doen op de arbeidsmarkt, in de economie en dus ook op de huizenmarkt krijgen we een nog veel groter probleem. Natuurlijk hebben we anno vandaag een crisis in Ter Apel met 700 mensen in de open lucht. Dat soort humanitaire crises staan bij mij altijd nog boven de huizenmarkt problematiek. Maar dat wil niet zeggen dat Hugo c.s. niet veel energie moeten stoppen in de huizenmarkt. En wat dachten we van de energie die gemeenten daarin moeten stoppen? Ik citeer graag professor Boelhouwer die volgende oplossingen aandraagt:

1. Gemeentes moeten verplicht worden om voor onderdak te zorgen voor hun burgers

In de grondwet staat dat de gemeentes die taak wel hebben. “Dat doen ze ook wel als er gezinnen met kinderen bij het gemeentehuis op de stoep staan. Die worden dan vaak wel gehuisvest. Maar je zou van gemeentes meer verwachten. Zo geeft hij aan dat vakantieparken ontruimd worden, terwijl ze beter ingezet kunnen worden om mensen op te vangen. Doe dit ook nog eens naar rato zoals nu boven de asielopvangmarkt hangt dan verdelen we de pijn en dat scheelt protestmarsen met akelige borden.

2. In het hele land moeten ‘gemeentehotels’ komen waar iemand altijd voor een beperkt en vast bedrag een kamer kan huren

Dat soort hotels hebben we voor arbeidsmigranten, maar volgens Boelhouwer zijn dat er veel te weinig. “In een welvarend land als Nederland zou je eigenlijk geen mensen op straat moeten hebben. Er staan een hoop gebouwen leeg, dus er kan veel meer gebeuren dan er nu plaatsvindt.”

3. Leegstaande kantoren en winkels ombouwen naar woningen

“Het gebeurt al wel. Per jaar worden er zo’n 10 á 12 duizend woningen toegevoegd. De helft via kantoren en de andere helft via bedrijfsgebouwen en winkels. Het kan volgens hem alleen wel een tandje sneller, maar het probleem zijn vooral de kosten. “Eigenaren zijn vaak niet bereid om het te doen. Ook gemeentes hebben hier mogelijkheden via de leegstandswet.” In Hoogeveen hebben we dat soort panden nu ook ingezet voor Oekraïners. Pesserstraat, WMD, Rendo, Agrifirm en zo zijn er vast meer te vinden…

4. Grond opkopen en een woonbestemming van maken. En daar het liefst vooral starterswoningen van maken en geen luxe woningen. Of zelfs tiny houses!?

Als je volgens Boelhouwer 1/1,5% van de huidige landbouwgrond gebruikt om woningen te bouwen, dan heb je het woningtekort al opgelost. “Ik zou er niet voor zijn om alleen wijken voor starters te bouwen, dus ook wat duurdere koopwoningen”, geeft Boelhouwers aan. Aan de randen van de steden kan volgens hem veel meer, maar dit is een politieke keuze die gemaakt moet worden volgens Boelhouwers zijn het de provincies die dit tegenhouden. Duurdere woningen zorgen voor doorstroming. Dus in Hoogeven zullen we na jaren van inbreiding ook naar uitbreiding moeten gaan kijken….Stuifzand, Noordscheschut, Hollandscheveld, Nijstad, Alteveer…zijn we niet toe aan grote nieuwe wijk?

Daarbij moeten we ons wel realiseren dat alles met alles samenhangt. Als we namelijk veel grond hebben, veel huizen kunnen bouwen dan hebben we daar weer mankracht voor nodig…kortom we moeten uit de cirkel komen. En daarbij zou de rente omhoog moeten of de opbrengsten uit een tweede huis (niet zelf bewoond of bewoond door familie in de eerste graad) zwaarder belast moeten worden. Dat zorgt voor grotere kansen voor starters….kortom een flinke integrale opgave…nu maar hopen dat dit kabinet de rust bewaart om echt stappen te maken….en dat gemeenten de handschoen oppakken….ook Hoogeveen?!

In maart was Hugo de Jonge nog wel heel wat van plan: Hugo de Jonge wil 15.000 vluchtelingen in overheidsgebouwen (metronieuws.nl)

Tenslotte Hassan

Hij is nu 10 maanden in Nederland Hassan (artikel in AD van zaterdag 20 augutus 2022). Woont al 9 maanden in het AZC in Mussel en werkt bij het Dorpsbedrijf. Zijn 3  kinderen gaan naar school en in het AZC hebben ze enige privacy. Hij is een politieke vluchteling en zit nog in procedure. Het dorp Mussel vind het erg leuk, erg aardige mensen en hij ziet er tegenop om weer te moeten verhuizen als zijn gezin een status krijgt. In zijn thuisland was Hassan ACCOUNTANT….hier werkt hij met veel plezier in de groenvoorziening. ‘Veel contact met mensen en op het werk leer je ook veel van de taal’ zegt Hassan. Hij geeft aan geduld te hebben met het Nederlandse systeem en tot die tijd zich in Mussel graag erg nuttig wil maken…..bijzonder hoe deze zaak dan toch weer heel dichtbij mijn persoonlijke leven komt…..

Erik-Jan Kreuze

Registeraccountant en mede-eigenaar van Afier Accountants in Tynaarlo

Raadslid CDA Hoogeveen, op persoonlijke titel geschreven