Karel en het correspondents’ diner 

Een blogje na aanleiding van de opmerking van burgemeester Karel Loohuis op zijn grootse afscheid op woensdag 27 maart 2024. Een emotioneel momentje voor mij. Dan miste ik mijn Hoogeveense politieke collega’s toch wel. Zou het ooit nog komen van zo’n diner? 

Op woensdag 27 maart was het afscheid van burgemeester Karel Loohuis. Dé burgervader van Hoogeveen. Vanaf 15 februari 2011 was hij burgemeester van Hoogeveen en vanaf 27 maart 2014 was hij ‘mijn’ voorzitter, bijna 10 jaar heb ik hem mee mogen maken (en hij – tegen wil en dank?- mij). Jarenlang heb ik hem in pauze en allerlei borrelmomenten aangesproken op het organiseren van een zogenaamd ‘correspondents’ diner’ in Hoogeveen. Natuurlijk poogde ik een slap surrogaat te realiseren na ieder raadsuitje, maar dat is natuurlijk geen ‘correspondents’ diner’ zoals dat bedoeld is.  Ik kort dit overigens soms af tot CD.

Hilma als de buurvrouw in actie 

Afscheidsvoorstelling

Op woensdag 27 maart organiseerde het feestcommissie een fantastisch afscheid in de formule van Even tot Hier.  Helaas moest ik bij mijn afscheid j.l. september ook afscheid nemen van deze commissie en dat was nu wel een beetje verdrietigmakend. Wijsheid achteraf. Na de zeer onderhoudende en soms hilarische voorstelling kwam Karel zelf aan het woord.  Direct gooide hij zijn speech weg, zo onder de indruk was het van het gebodene. Hij prees de kleinkunst kwaliteiten van Hilma, Geert en Derk. Natuurlijk de muzikanten, solisten en de Big band. In zijn enthousiasme riep hij de zaal in ‘zo’n correspondents’ diner had toch wel gekund’.  Ik stak beide duimen op! Dacht ‘natuurlijk wel, maar dat zal er niet meer van komen met deze burgemeester en er waren veel momenten waarop het de afgelopen 13 ook niet kon’.  Erg jammer dat het nooit gelukt is om dat gezamenlijk te organiseren….ik loop even door deze ‘kwestie’. Wat is het? Waarom lukte het in mijn ogen niet? Waarom is het jammer dat het niet lukte? Tenslotte zou het niet alsnog kunnen?

Wat is een correspondents’ diner?

Jaarlijks organiseert de WHCA een diner voor pers en politici rondom het Witte Huis. De White House Correspondents’ Association (WHCA) is een organisatie van journalisten die verslag doen van het Witte Huis en de president van de Verenigde Staten. De WHCA werd op 25 februari 1914 (110 jaar oud!) opgericht door journalisten als reactie op een ongegrond gerucht dat een congrescommissie van de Verenigde Staten zou selecteren welke journalisten persconferenties van president Woodrow Wilson mochten bijwonen.

Het jaarlijkse diner van de WHCA, begonnen in 1921, is uitgegroeid tot een traditie in Washington, D.C., en wordt traditioneel bijgewoond door de president en vicepresident. Behalve Donald Trump heeft elke president minstens één WHCA-diner bijgewoond, te beginnen met Calvin Coolidge in 1924. Het diner wordt traditioneel gehouden op de avond van de laatste zaterdag van april in het Washington Hilton.

Tot 1962 was het diner alleen toegankelijk voor mannen, hoewel het lidmaatschap van WHCA vrouwen omvatte. Op aandringen van Helen Thomas weigerde president John F. Kennedy het diner bij te wonen, tenzij het verbod op vrouwen werd opgeheven. Ook een ‘knappen kerl’ die JFK, vergelijkbaar met onze Karel….

Voorafgaand aan  de Tweede Wereldoorlog bestond het jaarlijkse diner uit zang tussen de gangen, een zelfgemaakte film en een show van een uur na het diner met grote artiesten. Sinds 1983 is de aanbevolen spreker meestal een komiek (kan ook een buurvrouw zijn), waarbij het diner de vorm aanneemt van een komische roast van de president en zijn regering. Dat zouden wij in Hoogeveen graag wat breder aanpakken….Het diner financiert ook beurzen voor hoogbegaafde studenten in journalistieke programma’s op de universiteit. In Hoogeveen zou dit in het kader van ‘Jong Hoogeveen’ ook wat breder ingezet moeten worden!

Obama was wel heel goed in speeches op het CD!

Tijdens zijn presidentschap  woonde Donald Trump de diners in 2017, 2018 en 2019 niet bij. Trump gaf aan dat hij in 2019 aanwezig zou kunnen zijn, aangezien dit diner geen komiek als spreker had. Op 5 april 2019 kondigde hij echter aan dat hij opnieuw niet aanwezig zou zijn, omdat hij het diner “zo saai en zo negatief” noemde, in plaats daarvan organiseerde hij die avond een politieke bijeenkomst in Wisconsin.  Je ziet dus dat een Correspondents’ diner alleen geschikt is voor politici die zelfbewust om kunnen gaan met een ludieke vorm van feedback geven. Overigens is Karel Loohuis op geen enkele wijze met Trump te vergelijken!

De WHCA opereert onafhankelijk van het Witte Huis. Een van de meer opvallende kwesties die door de WHCA worden behandeld, zijn het legitimatieproces, toegang tot de president en fysieke omstandigheden in de persconferentiezalen van het Witte Huis. De meest spraakmakende activiteit is dus het jaarlijkse White House Correspondents’ Diner. Iets dergelijks hebben we niet in Hoogeveen, maar we kunnen wel met de gezamenlijke politieke pers zo iets organiseren…?  Zelf heb ik altijd een paar ‘politieke-volgers’ en evenementenorganisatoren op het oog gehad om dit op te pakken…te laat?

Waarom niet in Hoogeveen?

Ondanks herhaaldelijk vragen heb ik het nooit doorgezet en denk ik te mogen zeggen dat Karel Loohuis het ook niet aandurfde, de geschiedenis bewijst het. Andere politici die zichzelf en de pers op de hak nemen? De pers en ‘komieken’ die politici roasten? Dat is best riskant. Nu is Karel niet bang uitgevallen, maar hij was zeker wel een burgemeester die zijn acties goed afwoog. Ik loop de perioden even door:

In zijn eerste periode, zeg 2011-2014 was ik niet present. De raad was stevig in de handen van Hoogeveense politieke mastodonten als Reinders (CDA) en Loof (PvdA) en hun liberale collega’s. Zij ‘regeerden’ met VVD. Wethouders Hiemstra, Bargeman, Smid en Eerenstein zaten stevig op de bok.

Ik mocht in 2014 aantreden (met onverwachte dank aan de voorkeurstemmers) en kwam dan ook vrij snel bij Karel op de radar met ‘mijn’ Correspondents’ diner-oproep.  Karel werkte in het college samen in het eerste ‘kabinet Hiemstra’. Hij was mijns inziens een sterk leidende figuur in dit ‘kabinet’ waar Anno Wietze Hiemstra veel ‘bepaalde’….  De raad was verdeeld en best klassiek verdeeld. CDA grootste, GB duidelijke tweede kandidaat, runner up! Het laatste moment van de CDA/ARP-overheersing….?  De raad kende wel wat uitgesproken types, maar die waren ‘goed te verteren’.  Ik denk aan Behr van SP en Fidom van GroenLinks. Niet echt uiterst links te noemen. Op ‘uiterst rechts’ was helemaal nog niemand te vinden. VVD werd oppositiepartij, maar dat was een gematigd rechts geluid. Arjan van de Haar was zeker van de inhoud en niet van het (rechts) populisme, hij pleitte voor de sociale VVD.  In juli 2016 moesten trouwens van der Haar en Behr allebei om gezondheidsredenen stoppen.  Beiden worden opgevolgd door een evenzeer best rustige persoon. Mark Strolenberg bij VVD en Martin Benjamins bij SP…niet toevallig mannen met hoog CDA-gehalte denk ik als als niet-objectieve observator….

In het afscheidsinterview met van der Haar staat nog wel iets opmerkelijks: Van der Haar prijst zich gelukkig niet in een ‘vechtraad’ te zitten. ,,Dat kost veel negatieve energie en de burgers schieten er niets mee op.’’ Toch kleeft aan de Hoogeveense raad wel een gezapig beeld. ,,Onterecht’’, stelt de VVD’er. ,,Het debat kan nog wel beter, scherper. Maar er is amper profileringsdrang. De partijen willen samen iets te bereiken voor Hoogeveen. Daar kun je het labeltje saai aan hangen, maar ook constructief en respectvol.’’

Als voorbeeld noemt hij het debat over de zaak Sharleyne: het drama rond het 8-jarige meisje dat dood gevonden wordt aan de voet van flatgebouw De Arend. Haar overlijden veroorzaakt een enorme schok, mede door tekortkomingen in de hulpverlening rond het meisje. Van der Haar: ,,Dat debat was moeilijk, het ging over een zeer ingrijpende gebeurtenis. Niemand zit dan te wachten op raadsleden die elkaar in de haren vliegen. We hebben een waardige vergadering gehad, waarin de pijnpunten zijn benoemd.’’

In 2014-2018 waren er best wel leuke onderwerpen voor een goed CD. Zaken die ludiek aan de kaak gesteld konden worden. Waar denk ik dan aan? Een aantal onderwerpen uit die tijd: de Bij, koopzondag, superzaterdag, afval, peddelaars, museum 5000 morgen en natuurlijk de eerste discussies over de ijsbaan…op de markt hoorden wij; ‘een iesbane ie lieken wel niet wies’….en dat laatste zou in periode 2018-2020 blijken.

Dan krijgen we de verkiezingen 2018. Verkiezingen die ik zeer bewust heb meegemaakt. GB wint en claimt gelijk 2 wethouders. Broeders van CU nemen de plaats in van VVD. En de raad die verandert. O, wat verandert deze raad. Ik heb dat uitgebreid geanalyseerd op basis van de sessie met Jasper Loots op 6 december 2019. Dus bijna 2 jaar na de verkiezingen en vele dieptepunten verder. Het boterde niet meer zo goed tussen (fracties van) CDA en GB, grote regisseur Hiemstra werd burgemeester in Appingedam en de oppositie was tot op de tanden bewapend met messcherpe kritiek op de 13-18-coalitie. Slechts een enkele keer brak dit coalitie-bolwerk. Ik noem nog steeds zonnekader 2. Maar coalitie werd steeds meer in de verdediging geduwd of liet zich duwen.

Ook waren in de raad ook meer assertieve persoonlijkheden in leidinggevende posities, dan de vorige periode. Ik noem er vier: Oosting, Rutgers, van den Noord en zeker ook Bruyn. Verder moet u het maar nalezen in: Stoelen met Jasper – Kreuzeman waar ik de VS-index en U-factor behandel. De Vertrouwen & Samenwerkingsindex en de Uitgesprokenheids-factor. Er was trouwens vanaf 2018 nog een verschil. Door de nieuwe functie van Peter Koekoek werd ik (onverwachte ambitie…) fractievoorzitter en ik had altijd veel plezier in een rondje debat. ik sleep de messen en ging d’r graag mee aan de slag. Had ook altijd nog de 13-18 in de achterzak….

Tenslotte moeten we nog een groot punt noemen. Het college Steenbergen-I kreeg de financiën niet op orde.  De relatie CDA-GB werd daardoor m.i. ook steeds moeilijker.  Zeker toen in juni 2019 (na de Ameland-reis) Jan Steenbergen het ook binnen GB moeilijker en moeilijker kreeg. Uiteindelijk moest hij aftreden. Jakob kwam. In deze periode deed zich ook het grootste dieptepunt in de periode van burgemeester Loohuis voor. Ik vul dat zelf overigens in, maar voor een Thorbecke-fan als Loohuis was het weglopen uit de raadszaal van de oppositiepartijen een dieptepunt van de in mijn ogen mislukte politieke jaren 2018-2020.  En zeer cynisch: 2 dagen voor het verbindingsfestival waar Karel Loohuis zich ook zo voor ingezet had….. Lees meer in Niet weglopen – Kreuzeman.

Voor mij ligt het dieptepunt net iets later: in periode januari-juni 2020. Weer werd duidelijk dat Hoogeveen een supergroot verlies zou leiden. Als accountant kreeg ik meer en meer de kriebels, ging keer of 3 langs bij de wethouder financien… maar kreeg geen goed gevoel.  Vooral door openeinde regelingen in jeugdzorg volgen de miljoenen de deur uit. Daar grip op krijgen werd in 2019/2020 een dagtaak. Maanden lang studeerden wij als CDA-fractie op a) hoe grip te krijgen op jeugdzorg en b) financiële reorganisatie. Ook Jakob van der Heide werkte daar hard aan. Schreef met Wagnerhoes een rapport waar bij CDA-ers, zeker de financieel specialisten en haviken, de broek flink van afzakte. Toen had ik zelf een grote kerel moeten zijn en naar Karel moeten stappen…maar ik (en mijn team) zat niet meer in de verbinding maar in de strijdbare oplossing. College ‘voorheen Steenbergen-I’ zou in elkaar donderen, ook ik was overtuigt dat het zittende college het niet zo oplossen, Wagnerhoes had dat in mijn ogen aangetoond…en dat in elkaar donderen gebeurde op 30 juni 2020 (eigenlijk zaterdag 27 juni). GB-wethouders stapten vlot op. CDA en CU later. Een orkaan raasde door de Hoogeveense burelen. Karel haalde Jetta d’r bij en heeft zelf ook vast wel eens afgevraagd ‘wat ging d’r eigenlijk mis’.  Zelf zeg ik met de kennis van 27 maart 2024, ik had met Karel en wellicht Jakob een verbond moeten smeden en aan een oplossing kunnen bouwen. Erwin, Jakob, Gert en Erik hadden ook kunnen profiteren van de 17 miljard extra jeugdzorggeld wat in Nederland werd rondgestrooid. ‘Bijzonder beheer’ had ook onder hun leiding kunnen functioneren. Als we al het geld wat nu aan wachtgeld, onderzoekers, begeleiders, wervers en nieuwe wethouders is uitgegeven hadden gestopt in goed en extra groot financieel team hadden we het vast ook wel gered en was alles in 2020-2022 en zeker in de verkiezingen 2022 anders gelopen. Nu moest CDA van allen in de raad  (zie raad van witte donderdag 2022 of lees mijn politieke moment 2022: #HPM22 – Kreuzeman of mijn blog over tegenstellingen van Pasen 2022: Bovenal de liefde – Kreuzeman) maar even op de reservebank. Voor het eerst in 134 jaar….onder mijn leiding. Poeh, zeg maar dag politieke carrière. Wil je nog wat nalezen, inclusief mijn mening in Dagblad…lees dan:

Analyse val college Hoogeveen: verstoorde verhoudingen, financiële malaise en de bom van het CDA – Dagblad van het Noorden (dvhn.nl)  of Zakencollege in Hoogeveen leverde geen half werk. ‘Giftige sfeer van ruzie verbeterde nadien sterk’ | Deze week in… – Dagblad van het Noorden (dvhn.nl)

In de periode 2020-2022 kwam dus een zakencollege met voor Derk R (ook wel R-man door mij genoemd) aan de (financiële) knoppen….alles was gericht op herstel van vertrouwen. Veel werd met liefde en handschoenen aangepakt. Ondertussen was er nog de veenbrand n.a.v. mijn politieke hoogtepunt (ook niet verbindend) amendementen OZB bij begroting 2021….

De trend van zachte oppositie zien we m.i. ook nog in 2022-2024, het huidige tijdperk. Een verdeelde en gematigde oppositie. CDA vroeg zich immers direct al af ‘wat is oppositie’ en ‘hoe werkt zo iets in Hoogeveen’? En de oppositie was vrij zwaar verdeeld. Rechts SGP en FvD. Links SP, D’66 en ergens nog PvdA-partner GL. Daarmee toch een beetje het vijfde wiel aan de door VVD-ers gedomineerde college. We zijn, over zeg 13 jaar, dan ook erg benieuwd naar de memoires van bijvoorbeeld Mark Tuit. Kijken hoe hij terugkijkt op ‘de paarse pudding’…

Samenvattend:

Kortom: Karel heeft e.e.a. wel goed ingeschat! Jammer, maar zijn keuzes zijn prima te volgen. Breukelman gaan we z.s.m. ‘informeren’ over deze ambitie.

Waarom zou het goed zijn geweest?

Waarom zou ondanks alle problemen en achtergronden een CD toch een goed idee geweest kunnen zijn. Ik ga daarbij niet in op Vincent, Brand, Inge, Debby, Erwin, Jeroenen en alle andere actoren de laatste 4-5 jaar. Maar als ik naar mezelf kijk heb ik altijd ‘de ongemakkelijke vraag’ proberen te organiseren in de CDA-fractie. Dat is prima, maar toch een bubbel. Ik belde met Sytze Faber of sprak met Martin Nanninga of Albert Weishaupt, liep Willem Urlings (met hond) tegen het lijf. Maar dat waren toch CDA-gekleurde lieden. Het was (wellicht…) goed als ik toch eens goed de spiegel voor gehouden kreeg van buitenstaanders met verstand van (Hoogeveense) politiek. Ik belde wel eens met Harald Buit, hij sprak zelfs eens in onze CDA-winkel, maar niet publiek, niet stevig, niet met confronterende humor. Mijn fout zeg met de kennis van 27 maart 2024 is toch dat ik niet a la Loohuis in 2020 de verbinding zocht, dat had ik in het diner van 2018 of 2019 wellicht als boodschap meegekregen en anders gehandeld. Had Karel ook nachtrust gescheeld….het is namelijk altijd makkelijker om kritiek verpakt in humor te verdragen. In ieder geintje zit en seintje…

Komt het nog?

Zoals u aan mijn analyse 2 alinea’s terug zag denk ik dat het heel leuk kan worden. Mijn eigen (politieke) toekomst is ongewis. Woon natuurlijk nog steeds op 175 meter van de raadszaal, maar als relatieve buitenstaander zo ik het ook zeker wel durven. Misschien met enige hulp van communicatieve figuren als Jan Mastwijk, Johan Berendsen, Harald Buit, Pieter Bas Rebers of Hilma Hooijer…?

Lijkt me leuk om samen op te treden….?

Of zou Geert Jansen binnenkort met pensioen gaan? Is Derk Reneman na 2026 nog actief in Hoogeveen of kan hij ook (lekker) van de zijlijn wat roepen? En zou de kenner van de Hoogeveense politiek, de saxofonist, de tennisser uit Haaksbergen, de Twentse bierbrouwer Karel Loohuis nog (off the record, je mag nooit je opvolger bekritiseren) steentje willen bijdragen? De afgelopen 13 jaar niet, maar de komende 13…..? We volgen Loesje maar……

Dank aan Karel

Veel dank voor de vele jaren burgervaderschap. Je was altijd beschikbaar. Je deed het niet altijd op de door mij gewenste manier, maar het was goed voor Hoogeveen. Vond (met de CDA-fractie) dat op 30 juni 2020 een knuppel in het hoenderhok gegooid moest worden en het spijt me dan ook dat ik (als woordvoerder) dit deel van jouw loopbaan moerassig heb gemaakt. Gelukkig heeft het zakencollege….alles herstelt en o ja, mooi dat Den Haag met veel extra geld over de brug kwam.  En toch nog één fout, we hadden nooit akkoord moeten gaan met 5 mln. van provincie….voor IJZ…

Zoals ik je schreef: vaya con Dios, burgervader of ik durf je zelfs vriendelijke politieke collega te noemen! Goed goan.