W’aarde van bedrijven bepalen? Op vrijdag 7 december 2018 kwam ik om een uur of 20.00 tamelijk diffuus thuis in Hoogeveen. Ik had net als afgelopen jaren een bijzondere dag meegemaakt. Een Creaton in CIRCL in Amsterdam Zuid. Voor het redden van de wereld moest ik naar de Zuid-as? Verslag van nieuwe stap in de zoektocht naar ‘hoe kan een accountantskantoor de wereld -een beetje- redden’.
Zoektocht
Als Rijnlandse Accountant (RA) of als pleitbezorger van ons motto ‘mensen-voor-cijfers’ ging ik ieder jaar naar een congres om inspiratie op te doen, nieuwe doelen stellen en waar te nemen hoe de wereld veranderd. Soms kon ik er politiek ook wat mee, maar dit jaar was er een bijeenkomst in dit licht georganiseerd door een Amsterdams Accountantskantoor….daar moest ik echt bij zijn. Eindelijk iemand die verder was in het realiseren van vergelijkbaar gedachtengoed dan de Gronings/Drentse ‘mensen-voor-cijfers’. Wij zijn in 2005 begonnen en door het succes wat we steeds hadden steeds bezig geweest met de ‘on-going business’. Daarom hebben we ook een kantoor met (op piekmaanden) zelfs meer dan 40 man…..Maar Manifesto heeft gedaan wat waar wij jaren over spraken. Ze hebben een coöperatief accountantskantoor opgezet wat bezig is de wereld echt te veranderen. Het accountantsvak, maar ook de inhoud van het werk! Dus geen uurtje-factuurtje, maar een lidmaatschapsbedrag voor het lidmaatschap van de coöperatie. Naar mate je meer diensten afneemt zul je vast meer betalen, maar toch een game-change! En dan willen Erik en Monique van Manifesto ook de wereld redden. Wat een toeval: op die lijn zitten wij ook. Wel heel praktisch en heel pragmatisch en vooral erg zoekende. Wat kan wel, wat niet, wat kunnen redden, waar zijn we het over eens en wat kunnen we in praktijk brengen. Bijna 15 jaar Afier blijkt een moeilijk zoektocht. Een zoektocht naar:
1. Wat gaan we eigenlijk redden? Wat is dat ‘beetje’ wat wij kunnen bijdragen?
2. Hoe kunnen we toch op de 25ste de salarissen betalen en ook zelf brood met beleg verdienen?
3. Waar zijn we het over eens en wat vinden we niet significant.
4. Wat kunnen we in praktijk brengen….en wat lukt niet….?
Waar staan we als ‘mensen-voor-cijfers’…..
Als we zien wat er kan gebeuren in de CIRCL dan realiseren we ons dat we nog niet ‘dat beetje’ hebben bijgedragen wat we zouden kunnen doen. Als we de wereld willen redden dan is onze bijdrage echt beperkt…enige teleurstelling maakt zich dan van mij meester, maar als ik dan weer wat afstand neem. En ik kijk naar de plaats die we innemen in de accountantsmarkt en vooral die van de regionale kantoren. Dan doen ook weer veel goed. De Cultuurscan van SRA gaf een uniek hoge score op ‘mensgerichtheid’. Daar was het ons in 2004 toen we in Garderen spraken met Gert Greveling om te doen. Een kantoor te zijn waar het (h) eerlijk werken was! Een kantoor wat we zelf tot die tijd zo node gemist hadden. Onthullingen over accountants was geen wake-up-call maar een onderstreping dat we op de goede weg waren. Dat andere accountantskantoor te zijn. Dat Kantoor waar wij na onze studie hadden willen gaan werken. Dat kantoor wat we nooit hadden kunnen vinden….Fundamenteel anders? Dat is ons in 15 jaar dus niet echt gelukt. Ook wij hebben uurtje-factuurtjes, ontevreden klanten, mensen die ontslag nemen, gesprekken over meer salaris (i.p.v. over onze bijdragen aan het – een beetje- redden van de wereld)…..over compliance en IT-innovatie. En zouden we het niet moeten hebben over intrinsieke motivaties, open houding in kwaliteitsverbetering, mens-waardigheid in digitalisering, hoe redden (een beetje) de wereld?
Waar waren we de afgelopen jaren mee bezig in die zoektocht ‘de Triodos onder de accountants’ te worden? Zie daarvoor blogs op deze site onder ‘accountants’ of ‘economie’. Bijvoorbeeld dit verslag uit 2015: http://www.kreuzeman.nl/publieke-werken-social-enterprises-anno-2015/ De zoektocht wordt vervolgt….zo ook op 7 december 2018.
Start van de 7de decemberdag
De ochtend van 7 december is voor de onrustige mens (want dat ben ik) begint zoals de andere 6 dagen van de week rond de klok van uur of 6. Nu echter niet tijd om rustig te gaan zitten lezen, werken of schrijven. Tassen pakken en wandelen naar het station. Heerlijk om op 1.500 meter van ‘Hoogeveen Centraal’ te worden. Om van de reis een nuttige bezigheid te maken heb ik online afgesproken met een gedreven man: Kees Klomp.
Naar aanleiding van zijn ‘Handboek betekenisvol ondernemen’ verscheen Kees Klomp afgelopen voorjaar in de veelbesproken Tegenlicht-aflevering ‘Het rendement van geluk’. Daarna ging het snel. Zijn boek is inmiddels aan de derde druk toe. Ook adviseert hij ondernemers en bedrijven, van MKB tot CEO, en geeft hij les op universiteiten en hogescholen door het hele land. Van de Hanze tot ver in Zeeland! Zelf heeft hij een heldere verklaring voor het succes van zijn boek: “De afgelopen decennia heeft de wereld veel schade en schande gekend door de focus op geld. Tijdens de research voor mijn boek ontdekte ik dat dat de crisis van 2008 een kantelpunt is geweest. Na 2008 nemen de investeringen in duurzaamheid significant toe, het is mainstream geworden. We ontdekken dat er geen onderscheid bestaat tussen markt en maatschappij. Bedrijven komen niet meer weg met crimineel gedrag omdat de markt ‘nu eenmaal zo werkt’.” Kees gelooft heilig dat ethiek de belangrijkste vorm van kwaliteit gaat worden. De vraag naar fairtrade en biologische producten groeit. “Het is toch bijzonder dat Tony’s Chocolonely, een protestmerk dat louter en alleen opgericht is om aandacht te vragen voor slavenhandel in de cacao, anno 2016 het grootste cacaomerk van Nederland is geworden?” De betekeniseconomie is een Nederlandse vertaling van het begrip Purpose Economy, dat in 2014 geïntroduceerd werd door Aaron Hurst. Volgens Klomp spreek je van een betekeniseconomie wanneer bedrijven zich inzetten om maatschappelijke waarde te creëren, in plaats van eindeloze financiële winst. Dat past bij de missie van ‘mensen-voor-cijfers’: wij ondersteunen bedrijven met het realiseren van een ‘breed rendement’ Dat is dus betekenis geven aan je producten en diensten!
Ik zag Kees voor het eerst als inleider in de DNK bij de lezing van Kate Raworth (https://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2017-2018/de-donut-economie.html ). En Kees is ook directeur van SMO op de Erasmus Universiteit. Hij woont overigens gewoon in Drouwen (Drenthe!) en hij vertelde me dat hij boeddhist is. Een vrolijk orthodoxe ‘jongen’ als ondergetekende wel even ander wereld. Maar toen het boeddhistische compassie toch wel heel veel leek op de Christelijk waarde ‘barmhartigheid’ waren bruggen geslagen. Een bijzondere ontmoeting in de trein met iemand die eigenlijk niet kent. Ergens ter hoogte van Zalk hadden we elkaar gevonden. We zaten ruim 1 uur, met een 2de klas kaartje in de ‘vergaderruimte’ van de 1ste klas. En natuurlijk spraken wij over het project van 7 december, over de betekeniseconomie, over ‘accountants gaan de wereld – een beetje- redden, maar dat was helemaal niet onze eerste prioriteit. Dat was ‘de zorg is van ons’ en het onderzoek van SMO in Stadskanaal. Kees legde mij zijn persoonlijke motivatie uit. Door het Refaja ziekenhuis had hij een gezonde zoon gekregen. Was dat ziekenhuis er niet geweest dan was zijn zoon waarschijnlijk gehandicapt geweest. We spraken over de uitkomsten van het onderzoek. En vooral over het 4de scenario. Over het vertrouwen in Treant-bestuur en over de positieve houding die bij ‘de zorg is van ons’ bestond. En over de moeite die hij had met de Hoogeveense benadering. Daarover zal ik een afzonderlijk blogje schrijven….wil je nu al meer lezen, zie dan: https://www.zorgisvanons.nl/
Om 9.00 stonden wij fris op de Zuid-as en kon de Creaton beginnen……vreemd overigens ‘de wereld verbeteren begint op de Zuid-As’….ik moest even denken aan Ruben van Zwieten. Zou ik hem tegen komen?
https://www.trouw.nl/home/-dominee-van-de-zuidas-is-meest-spraakmakende-theoloog~a8a9e8a2/
Creaton van Manifesto
Het was een dag met veel zoekende mensen. Zoeken bankiers, onderwijsmensen, psychlogen, musici (leuk en heel open gesprek met Rhonda) en ook zoekende accountants. Er waren deze dag naast Manifesto’s Monique Piet nog een paar accountants. Eén van Alfa Accountants, één van Grant Thornton en tweede kleine kantoren: W’aarde Controlling en Jansen De Groene Accountant. Beide nog niet of nauwelijks vindbaar op het web te vinden, zo nieuw waren deze bedrijven. Geen grote kantoren, geen hoogleraren. Geen Jan Rijken van MTH. Maar ook geen MVO-Nederland, geen socialenterprise.nl, maar ook geen bedrijven die van (social) impactmeten al hun beroep hebben gemaakt. Zie bijvoorbeeld een artikelen van MVO-nederland: https://mvonederland.nl/impact-meten. En van social enterprises.nl: https://www.social-enterprise.nl/impact-first/
En dus ook geen professionele impact-meters: https://www.avance-impact.nl/nl/
Karen Maas is voor Manifesto interessant: https://www.eur.nl/ice/, maar ook de Groningse hoogleraren de Waard en Kamps. Zie voor deze wijsgeren:
https://www.rug.nl/staff/d.a.de.waard/
https://www.rug.nl/feb/news/2018/dr.-nancy-kamp-roelands-ra-ma-new-professor-in-accountancy-_-open-lecture-on-7-june
Kortom er zijn nog veel bruggen te slaan. Misschien kan ik Manifesto daarbij helpen….?
Enkele aanwezigen hebben al de/een weg gevonden en droegen dat ook uit. Kees Klomp dus met de Betekeniseconomie of Ralph Thurm van Reporting 3.0.
Initiatiefnemer Erik Friedeberg aan het woord! Achter hem Kees Klomp.
Het programma
De ochtend begon met motivation speech van Kees, dan presentatie van een (bijna) bestaande tool van Hatched via skype van Tim O’Brien. Zie daarvoor https://www.youtube.com/watch?time_continue=18&v=LeMFHYDiuIc. Zijn bedrijf werkt aan: Helping to measure change! Dat is wat de scale of significance ook wil zijn. De tool van Hatched heet ‘Demonstrate’. Het kon helaas nog niet gedemonstreerd worden. De approach was er wel, maar de tool begin 2019. Lichte teleurstelling dat er niet op de inhoud werd in gegaan. Hun tool is gekoppeld aan de SDG’s. In de middagsessie kwam ik in een groep te zitten met mensen die nog veel meer methoden en tools kenden. Soms mensen die er op gepromoveerd waren of die als belegger methoden in de praktijk uitprobeerden. Kortom er bleek zo veel voor handen dat je er diffuus van zou worden. Al met al een bijzonder gezellige dag. Mensen met veel drive en warmte. En weer een heel inspirerend omgeving. Met gerecycled materiaal zo’n gebouw neerzetten. Dat was prachtig. De duurzaamheidsdoelen spatten van dit Zuid-as-gebouw af! Zie daarvoor dan weer: https://circl.nl/. Hierbij mijn sfeerbeelden:
Hoe nu verder?
Zoals gezegd inmiddels zo’n klein 10 jaar op zoek naar ‘hoe accountants nu aan de slag moeten met duurzaamheid en inclusiviteit’. We zien mooie ontwikkelingen bij KPMG’s en PWC’s van deze wereld. True Value of PIM zijn prachtige initiatieven, maar we moeten naar hanteerbaar en haalbaar voor kleinere en middelgrote organisaties. Naar bevestigend en objectief. En we moeten linken leggen met inkoop- of belastingvoordeel. SROI is aannemersland heel bekend, wel afgedwongen maar toch, het heeft impact. En belastingmaatregelen werken. De elektrische auto-hype laat het zien, helaas wel met veel vragen (intrinsieke motivatie? Afval? Productiekosten? Kosten verwerken versleten batterijen?). Maar mogelijk is er hoop vanuit initiatieven als Ex’tax. http://www.ex-tax.com/
Zelf twijfel ik of ik men bij het ‘scale of significance-team’ zal aansluiten…waarschijnlijk kom ik om in het gebrek aan tijd…maar anderszins je krijgt er wel veel energie van: accountants redden – een beetje- de wereld. Wie wil daar niet aan bijdragen?
Hierbij mijn schets uit de trein…it’s a start!
Ander verslag van deze bijzondere dag:
https://www.newfinancialforum.nl/post/1040/scale-of-significance-als-antwoord-op-de-waardencr?fbclid=IwAR3yYaiKHzY_bjKEJx_hsvuIRVhgIM6rQIc9vN2SEG68GejOp1eYg4gf0to
Velen plaatsen hun naam/handtekening!
We laten de Zuidas weer achter ons….
het Noorden lonkt
Lezing voor Check en link met ‘accountants gaan de wereld redden’.
Ja, dat zet je aan het denken….
Betekeniseconomie, Circulaire economie, Toevoegen van waarde
Ja, en dat kan allemaal in Hoogeveen. Een bedrijf als VEPA is daar behoorlijk mee bezig en wint de prijs van Drents ondernemer….kortom van denken naar DOEN!